Təbiətdə payızdı, "Mən azərbaycanlıyam!" deyənlərin ürəyi yaz niyyətlidi; Böyük Vətən müharibəsində qələbə yazda qazanılmışdı, 2016-cı ilin yazında Azərbaycan Ordusu böyük qələbə qazandı. Bu, ruhumuzun qələbəsiydi; tarixən ruhun qələbəsi Böyük Qələbələrin başlanğıcı olur. Aprel zəfəri Azərbaycan əsgərinin qazanacağı Böyük Qələbənin başlanğıcı kimi tarixləşdi; təqvimdə 2019-cu ilin noyabrıdı, könüllər 2016-cı ilin aprelinin ovqatının davamının intizarındadı...
Payızın son ayında yazın ilk aylarının ovqatını, bu gözəl ovqatın ruhunu  hiss edirəm. Bu hisslərin  davamlılığı, Vətənə, torpağa, dövlətə, dövlətçiliyə bağlılığı, bir də ictimaiyyətin orduya inamına bələdliyin təzahürü kimi düşüncələrimdə qələbə ovqatı kükrəyir.  Bu yaşarı kükrəyişi səngərlərə çatdırmağa tələsirəm; bir azdan bu kükrəyiş əsgərlərin döyüş əzminə, qələbə ruhuna sarılacaq. Bu kükrəyiş həm də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Rusiya Federasiyasının Soçi şəhərində ictimailəşmiş "...Qarabağ tarixi, əzəli Azərbaycan torpağıdır. Beləliklə, Qarabağ Azərbaycandır və nida işarəsi" - bəyanatından mənəvi güc alan  əsgərlərin döyüş hazırlığına, bu hazırlığın davamı olan döyüş əzminə, döyüş əzminin davamı olan qələbə ruhuna bələdliyin, bələdliyin davamı olan inamın, güvəncin kükrəyişidi.
Səngərdəyik....
Əsgərlərin  əhatəsində olanda sənə elə gəlir ki, bir boy da dikəlibsən, az sonra qarşı tərəfin o üzündə qalan torpaqlarımızın bizə sarı boylanan  həsrətini görəcəksən. Görəcəklə-rin qəlbini qana döndərəcək. Onda əli avtomatın qundağını əzən əsgərlərin sırasında sənin barmaqların düyünləşəcək - yumruqlaşacaq. Əsgərlərin əhatəsindəsən deyə, şəhidlərin ruhunun qayibanə gileyini də, torpağın harayını da aydınlığıyla eşidəcəksən: "Haradasınız? Gəlin, ağrı-acı bizi üzür axı...". Onda Ali Baş Komandanın bir kəlamını da xatırlayacaqsan: "Azərbaycan dövləti, Azərbaycan xalqı Azərbaycanda ikinci erməni dövlətinin yaranmasına imkan verməyəcək". Bu xatırlamanın qüruru əsgərlərin baxışlarının qətiyyətiylə qoşalaşır...
 Səngərdə əsgərlərin, əsgərlərin timsalında ordunun gücünə inamın daha da artır, sənə elə gəlir ki, kürəyini dağa söykəmisən. Gördüklərin həmin anlarda da, sonra da düşündüklərinə, düşüncələrinin mahiyyətinə hopur. Bu qənaət cazibəsindəykən zabit Ruslan Novruzov deyir:
- Bu bəyanatı hamımız döyüşə hazırolma bəyanatı bilirik.
Ayrı-ayrı hərbi hissələrdə bu bəyanata münasibətin uyğunluğu, mütənasibliyi, bəzən eyniliyi Azərbaycan Ordusunun zabitlərinin işıqlı düşüncələrinin milli-mənəvi dəyərlərimizdən rişələndiyi kimi yozulmalıdır. Zabitin baxışlarında məmnunluq işartıları görürəm. Bu məmnunluq həm də əsgərlərin düşüncələrinə görədi:
- Biz əsgərik. Hərbi anda, dövlətə, dövlətçiliyə sədaqətlə xidmət edirik. Bu bəyanat  hər birimizin döyüş əzmini, qələbə ruhunu daha da artırıb (əsgər Qurban Kosayev).
- Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyəti bu bəyanatın mahiyyətini hərbi xidmətinin tərkib hissəsi bilir və  Ali Baş Komandanın  döyüş əmrini qələbəylə tamamlayacaq (əsgər Əli Əliyev).
- Yəni, bu qələbəylə torpaqlarımız işğaldan tamamilə azad ediləcək (əsgər Sərxan Babakişiyev).
Məmnunluğum məmnunluqla qoşalaşır və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin bir kəlamını xatırladıram: "Ordu quruculuğu prosesi bundan sonra da sürətlə davam edəcək. Bu bizim diplomatik sahədə apardığımız səylərə böyük dəstəkdir". Bu fikir ordu quruculuğunun dönməz proses  kimi davam  etdiriləcəyini ifadə edir, - deyirəm.
Zabit Sərxan Muxtarov bunun reallıq  olduğunu bildirir:
- Azərbaycan Ordusunun silahlanmasına ən müasir texnikalar, avadanlıqlar, qurğular daxil edilib, bu proses davam etməkdədir, ordumuzda müxtəlif  təyinatlı təlimlər keçirilir. Bunlar istər ayrılıqda, istərsə də birlikdə ordunun gücünün artırıldığının təsdiqidir.
Əsgərlər deyilənləri maraqla dinləyirlər. Ali Baş Komandanın ordu quruculuğuyla bağlı fikirlərini  bir daha eşitmək onların  düşüncələrinin indiki yönümünü  müəyyənləşdirir.
- Zabitlərimiz deyirlər ki, ordumuzun silahlanmasına müntəzəm olaraq  yeni silahlar daxil edilir, əsgərlərimiz onların istismar xüsusiyyətlərini mükəmməl mənimsəyirlər. Məişət şəraitimiz yüksək səviyyədədir. Bunlar dövlətin orduya diqqətinin nəticəsidir, - kiçik çavuş Nurəddin Əsgərli belə deyir. Əsgərin qüruru seziləndir. Bu qürur digər əsgərlərin də fəallaşmasında vəsilə olur.
Kiçik çavuş Vasif Ağalarov deyir:
- Qonşumuz 4 il əvvəl hərbi xidmətdə olub. Tərxis edildikdən sonra onunla həmişə söh-bətləşirdik. Hərbi xidmətlə bağlı  fikirlərini də, xatirələrini də maraqla dinləyirdim. Mən hərbi xidmətə gələndə onun dediklərinin xeyli dəyişdiyini gördüm. Bizdən sonra xidmət edəcək əsgərlər də yenilikləri, təkmilləşmələri görəcəklər, onlar da  mənim kimi eyni fikirləri deyəcəklər.
Əsgər Emil Abdullayevin dedikləri ordu-ictimaiyyət münasibətləri baxımından maraqla dinlənilir:
- Yeniyetməliyimdə, çağırışçı yaşlarımda orduda  həyata keçirilən islahatlar haqqında mən də çox eşitmişdim. Yeni hərbi hissələrin inşa edilməsindən, əsaslı təmirindən vətəndaş olaraq mən də qürurlanırdım. "Açıq qapı"  günlərində bu yenilikləri ictimaiyyətin  nümayəndələri görürdü. Bu isə o deməkdir ki, ordu quruculuğundan hamı məlumatlı olur, yəni, ictimaiyyət orduya, yəni, bizə inanır, güvənir.
Əsgərin son kəlmələri həm də Azərbaycan əsgəri  "Müdafiə naziri general-polkovnik Zakir Həsənovun dediyi kimi, "Vətənə, xalqa, dövlətə xidmət ömrümüzün  mənasıdır" amalıyla  xidmət edir" - kimi dinlənilir. Zabit Ruslan Novruzov gözdolusu əsgər Emil Abdullayevə, sonra  o biri əsgərlərə  baxır.  Bu davamlı  baxışlarda etibar görürəm, güvənc görürəm, bu etibarı, bu güvənci eşidəcəklərimizin başlanğıcı bilirəm:
- Müxtəlif hərbi hissələrdə xidmət edən zabitlərlə söhbətlərinizdə eşitdiklərinizin eyni, bənzəri olsa da deyirəm ki, yüksək döyüş hazırlığına malik olan Azərbaycan əsgəri yüksək mənəvi-psixoloji hazırlığa da malikdir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Soçi şəhərindəki bəyanatı Azərbaycan əsgərinin döyüş əzmini, qələbə ruhunu daha da  artırıb, hər biri Ali Baş Komandanın döyüş əmrinə hazırdır...
Zabitin əsgərlərə əminliyini də, inamını da, güvəncini də ordunun güc amili bilirəm. Zabit Ruslan Novruzov qənaətimi  bəyənir və deyir ki, komandirin inamını qazanan əsgər daha güclü əsgərdi.
Güclü əsgər ifadəsi könlümə yatır və əsgərlərin bu gözəl ifadəyə münasibətini bilmək istəyirəm. İstəyim gerçəkləşir:
- Güclü əsgər yüksək döyüş və mənəvi-psixoloji hazırlığa malik olur (əsgər Qurban Kosayev).
- Güclü əsgər nümunəvi əsgərdi, Hərbi anda, dövlətə, dövlətçiliyə sədaqətli əsgərdi (əsgər Kamran Rəsulov).
- Güclü əsgər hərbi xidməti ömrünün mənası bilən əsgərdi (əsgər Məlik Cavadov).
Hər üçü  bir məqamda həmfikirdi:
- Güclü əsgər dövlətin ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsi üçün Ali Baş Komandanın əmrinə hazır olan əsgərdi...
Son vaxtlar respublikamızda ordu quruculuğunda aparılmış və aparılan irimiqyaslı islahatlardan, bu islahatların şəxsi heyətin döyüş və mənəvi-psixoloji hazırlığını yüksəltməsindən, ordunun ən müasir hərbi texnikalarla, atıcı silahlarla təmin  olunmasından danışırıq. Söz sözü çəkir. Söhbətimiz "Qarabağ tarixi, əzəli Azərbaycan  torpağıdır. Beləliklə, Qarabağ Azərbaycandır və nida işarəsi" bəyanatının qüdrətiylə tamamlanır. Bu qüdrət deyir ki, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi sülh yoluyla həll edilməzsə, Azərbaycan Ordusu torpaqlarını işğaldan döyüşlə azad edəcək. Dünyanın 50 ən güclü ordusu sırasında olan Azərbaycan Ordusu buna qadirdir. Bu bəyanat bu qadirliyin bəyanatıdı. Əsgərlər bu bəyanatı döyüşə hazırolma bəyanatı bilirlər.
...Payızın son ayında yaz aylarının ovqatını, bu ovqatın ruhunu hiss edirik. Zabitlər də, əsgərlər də, biz də...
Səngərdə salamlaşandan az sonra "bu bəyanatı hamımız döyüşə hazırolma bəyanatı  bilirik", - deyilmişdi. Sağollaşanda payızın son ayında yaz ruhu görənlər "Ali Baş Komandanın döyüş əmrinə hazırıq!", - deyirlər. Bir boy da dikəlib qarşı tərəfə baxıram...

Rəşid HÜSEYNOV, "Azərbaycan Ordusu",
Fotolar Coşqun CƏFƏROVUNDUR