Yadıma İvan Sergeyeviç Turgenevun bir deyimi düşür: "Musiqi - gözəl səslərə çevrilən düşüncədir". Gözəl düşüncələrlə, fəzilətlərlə yaşamaq deməkdir. Azərbaycan musiqisinin fəlsəfəsini dərk edənlər azərbaycançılığı da dərk edə bilir; azərbaycançılıq gözəl düşüncələrin simfoniyasıdır. "N" hərbi hissəsində əsgər İmran İsgəndərli haqqında eşidəndə bunu xatırladım...
Uşaqlığından musiqiyə meyilli olub. Duyumu ilə səsi səsdən ayırd etməyi bacarıb. Musiqiçilər buna istedad deyirlər. Birinin istedadı özünü səslə göstərir, birinin istedadı bu və ya digər musiqi alətində ifa etməklə. Hamısı ruhun bənzərsizliyi kimi dərk olunur. İstedad təsadüfən də aşkarlanır, müşahidəylə də.
Tərtərdə İlham İsgəndərlinin ailəsində istedad böyüdüyündən kimsənin xəbəri yoxuydu. Adi günlər adiliklə sovuşurdu. Uşaq özünün uşaqlığını yaşayırdı, bu dünyanın varlığından xəbərsiz ötüşürdü aylar, illər. İmran həyətdə məqsədsiz-filansız dolaşanda hərdən zümzümə də edərdi. Bir dəfə şirin zümzümələri atasının diqqətini çəkib. Oğlunun saçlarını oxşayıb, sevincini bölüşmək üçün sağına baxıb, soluna baxıb, "Balam xanəndə olacaq", - deyib. Onda İmran bir az çəkingənliklə, "Ata, mən də tar çalmaq istəyirəm. Qonşumuzun oğlu tar alıb...", - deyib...
İki gündən sonra İmranın da tarı olub. Götürüb baxıb, barmaqları simlərdə gəzişib. Baxışları atasına yönəlib. Bir az utanıb da; atasından istədiyi tarı vardı, ancaq onun "dilini bilmirdi".
Atası onu Tərtər musiqi məktəbinə apardı. Duyumunu yoxladılar. Səsinin zəmanəti ilə arzuladığı tar sinfinə qəbul ediblər. İlk dərs günü az qala sinifdə ağlayacaqdı; uşaqların əksəriyyəti tarda nəsə ifa edirdi. Müəllimləri onun düşüncələrinin dolaşığını nəzakətlə açdı: Sən də ifa edə biləcəksən, diqqətli ol, deyilənləri yadında saxla, evdə çoxlu çalış. İmran tar ifa etməyə bu nəsihətin işığında başladı.
İlk dəfə sərbəst mahnı ifa etdiyi günü də sevinclə xatırlayır. Evdə öyrənmişdi. O gecə İmran üçün ən uzun gecəydi. Səhərin açılmasını necə həvəslə, necə istəklərlə gözləyirdi! Müəllimlərindən bircə kəlmə eşitmək ümidi ilə: "Yaxşıdı". O bir kəlmə musiqiylə bundan sonrakı illərinin mənəvi bağı olacaqdı...
Səhərisi gün ifası bəyənildi...
Musiqi təhsilini Quzanlıda, Ağdam Musiqi Kollecində davam etdirdi.
Muğamlarımızı da həvəslə öyrənirdi, xalq mahnılarımızı da, muğamlarımızın mənəvi işığı bildiyi bəstəkar mahnılarını da. Əsas da Əlibaba Məmmədovun bəstələrini. Bir dəfə sinifdə "Segah"ın bir şöbəsini ifa etmişdi.  Onda müəllimləri demişdi ki, bu muğam həm də mərdliyin, mübarizliyin, insansevərliyin, yurdsevərliyin musiqi ifadəsidir. Bu muğamı gözəl ifa etməyən tarzən heç zaman kamil tarzən ola bilməz. İmran o vaxtdan "Segah"a vurulub. İfa etdikcə bunları ruhuyla duyub. Kövrələndə də "Segah" ifa edib, sevinci kükrəyəndə də. "İkinci Qarabağ müharibəsində şəhidlərimizə görə qəhərlənəndə "Segah" ifa edirdim. Nə gizlədim, hər dəfə göz yaşlarım yanaqlarımı közə döndərirdi. Ordumuz tarixi Zəfər qazanan gün də "Segah"ım gecənin qaranlığını titrətdi. Kirpiklərim onda da nəmləndi. Sevincimdən...", - İmran beş il əvvəli belə xatırladı. Tar ifaçılığını öyrənən məktəbli kimi xatırladı.
2024-cü ildə böyük səhnədə kollecin iştirakı ilə "Çahargah" rapsodiyasını ifa edənlərin sırasında yeniyetmə tarzən İmran İsgəndərli də olub.
İmran indi əsgərdir. Hərbi xidmətdə də tarından ayrı düşməyib. Ona tarını da "xidmət yoldaşı" etməyə icazə veriblər. Asudə vaxtlarda, hərbi hissənin tədbirlərində, bir də əsgər yoldaşlarının ad günlərində tarı hamısına könül xoşluğu verir. "Ən çox nəyi ifa edirsən?" soruşanda deyir ki, "Şur"u, xoş ovqatı, mehribanlığı, səmimiliyi, istiqanlılığı yaşadan əhvali-ruhiyyə yaratdığına görə. "Şur"un "Bərdaşt"ını ifa edəndə ruhum pərvazlanır...
İmran İsgəndərli bu gün əsgərdir. Əsgər yoldaşları onun nümunəvi əsgər olduğunu deyirlər, komandirləri də İmranı belə tanıdır. Əsgər yoldaşlarına deyib ki, komandirlərinin icazəsi ilə Zəfər günündə solo konsert vermək istəyir. Əsgər olaraq hərbi xidmətimə hesabat kimi...

Rəşid HÜSEYNOV

"Azərbaycan Ordusu"